“โสม” ราชาแห่งสมุนไพร

โสม เป็นสุดยอดสมุนไพรที่ได้รับการยอมรับมานานหลายศตวรรษ เชื่อกันว่า “โสม” เป็นสมุนไพรที่ศักดิ์สิทธิ์ มหัศจรรย์ มีสรรพคุณมากมาย เพราะ ถ้าย้อนประวัติศาสตร์กลับไป ศาสตร์ทางการแพทย์ของจีนนั้นได้เริ่มนำโสมมาเป็นส่วนผสมหลักเพื่อปรุงยาบำรุง หรือรักษาโรคให้แก่จักรพรรดิและเหล่าราชวงศ์ จวบจนมาถึงปัจจุบันก็ยังคงนิยมและเป็นที่แพร่หลายไปทั่วโลก จนเรียกได้ว่า “โสม” เป็นราชาแห่งสมุนไพร ก็คงไม่ผิดนัก

การแบ่งชนิดของโสม ตามแหล่งกำเนิด ได้แก่

โสมเอเชีย (Asian ginseng) ได้แก่ โสมจีน โสมเกาหลี ซึ่งเป็นโสมที่มีความนิยมมากที่สุดและมีการศึกษาผลการวิจัยจำนวนมาก
โสมอเมริกา (American ginseng)
โสมไซบีเรีย (Eleutherococcus senticosus)
โสมเกาหลี (Korean Ginseng) ถือว่าเป็นโสมพันธุ์ดีที่สุด มีชื่อเรียกทางวิทยาศาสตร์ว่า Panax ginseng C.A. Mayer เป็นพืชในตระกูล Araliaceae นิยมปลูกกันมากในประเทศเกาหลีและจีน จากการวิจัยทางวิทยาศาสตร์ พบว่าโสมสายพันธุ์นี้มีสารสำคัญที่มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาในโสม ที่มีชื่อเรียกว่า “Ginsenosides” และนอกจากนี้ในรากโสมยังมีสารอื่น ๆ ที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น น้ำตาล แป้ง กรดอะมิโน น้ำมันหอมระเหย สเตอรอล วิตามินและแร่ธาตุ ได้แก่ กลุ่มวิตามินบี วิตามินซี กรดโฟลิก แร่ธาตุฟอสฟอรัส แคลเซียม เหล็ก สังกะสีและอื่น ๆ

ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของโสม

สารสำคัญในโสมที่มีบทบาทมากที่สุด คือ จินซิโนไซด์ (Ginsenoside) ที่มีฤทธิ์เป็นตัวปรับสภาพร่างกายให้เกิดสมดุลตามธรรมชาติ หรือเปรียบได้กับพลังหยินและหยาง ตามหลักความเชื่อของจีนโบราณ

คุณค่าของโสม

1. เพิ่มสมรรถภาพของร่างกาย

ด้วยคุณสมบัติที่ต่อต้านความเมื่อยล้า (Antiflatigue effect) ทำให้ร่างกายมีการปลดปล่อยพลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ ขณะทำงานหรือออกกำลังกาย จึงช่วยเพิ่มพลังการทำงานของร่างกาย ส่งผลให้ร่างกายเหน็ดเหนื่อยช้าลง มีความสามารถในการทำงานมากยิ่งขึ้น อดทนต่อการทำงานได้ดีขึ้น

2. เพิ่มความสดชื่น

สารสกัดจากโสมมีผลต่อระบบประสาทส่วนกลาง โดยออกฤทธิ์กระตุ้นให้ประสาทตื่นตัวและระงับระบบประสาท จึงทำให้เกิดการตื่นตัว ร่างกายจึงรู้สึกกระปรี้กระเปร่า และระงับผ่อนคลายประสาท ทำให้ไม่อ่อนเพลีย สมองปลอดโปร่ง ทั้งนี้การออกฤทธิ์จะขึ้นกับ สภาพและความต้องการของร่างกาย

3. เพิ่มการไหลเวียนโลหิต

โดยมีฤทธิ์ในการขยายหลอดเลือด ทำให้เลือดไหลเวียนได้ดีทั่วร่างกาย เชื่อกันว่าสามารถช่วยฟื้นฟูสมรรถภาพทางเพศได้เช่นกัน

4. เสริมสร้างภูมิคุ้มกันของร่างกาย

กระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดแดง ป้องกันโรคโลหิตจาง และเพิ่มเม็ดเลือดขาว เพื่อกำจัดสิ่งแปลกปลอม

และต่อต้านเชื้อโรค

5. ฟื้นฟูสมรรถภาพของผู้ป่วย

สารสกัดจากโสมสามารถต่อต้านความเครียดได้ดี จึงส่งผลให้สุขภาพโดยรวมดีขึ้น ผู้ป่วยฟื้นตัวหายเป็นปกติได้เร็วขึ้น

6. ลดความเครียด

ด้วยคุณสมบัติต่อต้านความเครียด (Antistress effect) จึงปรับสภาพร่างกายและจิตใจให้ทนต่อความกดดันจากภายนอก โดยโสมมีฤทธิ์กระตุ้นฮอร์โมน ATCH จากต่อมใต้สมอง ให้เร่งกระบวนการเผาผลาญอาหารต่างๆ เพื่อปลดปล่อยพลังงานออกมาต่อต้านความเครียดได้และลดความวิตกกังวล

7. ส่งผลต่อความดันโลหิต

ด้วยฤทธิ์ของการปรับสภาพสมดุลของร่างกายและฤทธิ์ขยายหลอดเลือดของโสม จึงช่วยปรับลดความดันโลหิตให้กลับเข้าสู่ภาวะปกติได้ และป้องกันการเกิดโรคหัวใจ

8. ลดระดับน้ำตาลในเลือดในผู้ป่วยเบาหวาน

โสมกระตุ้นให้ตับอ่อนหลั่งอินซูลินออกมาเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีขึ้น

9. ชะลอความแก่ชรา

โสมมีฤทธิ์เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งคอยทำลายอนุมูลอิสระที่เกิดจากกระบวนการเผาผลาญของร่างกาย ช่วยให้เนื้อเยื่อต่างๆเสื่อมสภาพช้าลง และยังคงสภาพความสดใส เยาว์วัยได้นานขึ้น

10. ปรับความสมดุลของฮอร์โมนเพศ

ในโสมนั้นมีสารที่มีโครงสร้างคล้ายฮอร์โมนเพศชายที่เรียกว่า ไฟโตแอนโดรเจน จึงช่วยปรับความสมดุลของฮอร์โมนเพศชายสำหรับผู้ชาย และนอกจากนี้โสมยังมีฤทธิ์เพิ่มระดับฮอร์โมนเอสโตรเจน จึงสามารถป้องกันและบรรเทาอาการของหญิงวัยทองได้

หลักในการเลือกผลิตภัณฑ์โสมเกาหลี

โสมที่ดีควรอยู่ในรูปแบบของ สารสกัดมาตรฐานโสม (Standardized Ginseng Extract) ซึ่งเป็นสารสกัดที่ผ่านการปรับสัดส่วนของสารสำคัญให้อยู่ในปริมาณที่พอเหมาะ ด้วยเทคโนโลยีพิเศษ ทำให้เกิดความสมดุลย์ของฤทธิ์ร้อนและเย็น (หยินและหยาง) ที่เกิดจากโสม หรือที่เรียกว่า Adaptogen

นอกจากนี้การรับประทานวิตามินและเกลือแร่จะเป็นการเสริมสร้างความแข็งแรงของร่างกายได้อย่างดีเช่นกัน เนื่องจากกลุ่มวิตามินล้วนมีประโยชน์ต่อการเจริญเติบโตของร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นกลุ่มวิตามินบีซึ่งมีความสำคัญต่อการเผาผลาญให้พลังงานแก่ร่างกาย มีความสำคัญต่อการสร้างเม็ดเลือดแดง และยังมีเบต้าแคโรทีน ที่เป็นแหล่งของวิตามินเอ ซึ่งมีประโยชน์ต่อการมองเห็น วิตามินซี วิตามินดี วิตามินอี รวมทั้งแร่ธาตุต่างๆ ที่มีความจำเป็นต่อร่างกายในการเจริญเติบโตและซ่อมแซมส่วนต่างๆของร่างกายเช่น แคลเซียม ฟอสฟอรัส แมกนีเซียม แมงกานีส สังกะสี เหล็ก เป็นต้น

ดังนั้นการรับประทานโสมสกัดควบคู่กับวิตามินและเกลือแร่ต่างๆ ยิ่งจะช่วยเสริมสร้างประสิทธิภาพได้เป็นอย่างดีในการบำรุงร่างกายให้แข็งแรง สดชื่น กระปรี้กระเปร่า พร้อมที่จะทำงานหรือทำกิจกรรมในแต่ละวันได้อย่างเต็มที่