เห็ดหลินจือ สมุนไพรที่ถูกขนานนามว่า “เทพเจ้าแห่งชีวิต”

เห็ดหลินจือ (Lingzhi หรือ Reishi) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า กาโนเดอร์มา ลูซิดัม (Ganoderma Lucidum) เป็นเห็ดที่มีขนาดใหญ่ มีสีเข้ม มีพื้นผิวมันวาว มีลักษณะคล้ายไม้ และมีรสขม

เห็ดหลินจือ จัดเป็นยาจีนที่ใช้กันมายาวนานกว่า 2,000 ปีแล้ว (Chinese Traditional Medicine) โดยใช้กันนับตั้งแต่สมัยจักรพรรดิฉินซีฮ่องเต้เป็นต้นมา เห็ดหลินจือที่ขึ้นอยู่ตามธรรมชาติมีมากกว่า 100 สายพันธุ์ โดยสายพันธุ์ที่นิยมและมีสรรพคุณทางยาที่ดีที่สุดคือสายพันธุ์สีแดง หรือกาโนเดอร์มา ลูซิดัม (Ganoderma Lucidum) โดยในเห็ดหลินจือจะมีสารโพลีแซคคาไรด์ (Polysaccharide) ซึ่งมีฤทธิ์ช่วยยับยั้งและรักษาอาการของโรคต่างๆ โดยแต่ละชนิดจะมีปริมาณสารโพลีแซคคาไรด์ในปริมาณที่แตกต่างกันออกไป ซึ่งสายพันธ์สีแดงมีปริมาณมากที่สุดนั่นเอง

เห็ดหลินจือ จัดว่าเป็นของหายากที่มีคุณค่าสูงในทางสมุนไพรจีน ถูกขนานนามว่า เห็ดหมื่นปี หรือ เห็ดอมตะ มีการยกย่องว่าเป็นยอดเห็ด เป็นเห็ดที่ดีที่สุดในหมู่สมุนไพรจีน เพราะได้มีการบันทึกในคัมภีร์โบราณที่ชื่อว่า “เสินหนงเปินเฉ่า” (ตำราเก่าแก่ที่คนจีนนับถือกันมากที่สุด) ซึ่งได้กล่าวไว้ว่า เห็ดหลินจือนี้เป็นเทพเจ้าแห่งชีวิตที่มีพลังมหัศจรรย์ นักวิทยาศาสตร์พบว่าในเห็ดชนิดนี้มีสารต่างๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายมากกว่า 250 ชนิด เป็นยาบำรุงร่างกายและใช้เป็นยาอายุวัฒนะในการยืดอายุ นอกจากนี้ยังช่วยทำให้ผิวพรรณเปล่งปลั่ง รักษาโรคต่างๆ ได้หลายโรค และยังปลอดภัยไม่มีสารพิษใดๆ ต่อร่างกาย

โดยในเห็ดหลินจือมีสารสำคัญหลายชนิด โดยมีองค์ประกอบหลักคือ

  • สารในกลุ่มโพลีแซคคาไรด์ (Polysaccharides) มีฤทธิ์เสริมระบบภูมิคุ้มกันร่างกาย ช่วยกำจัดเซลล์มะเร็ง ยับยั้งเนื้องอก ลดน้ำตาลในเลือด ลดอาการอักเสบ
  • สารในกลุ่มไตรเทอร์พีน (Triterpene) ช่วยกำจัดการแบ่งตัวของเซลล์มะเร็ง ยับยั้งเซลล์มะเร็งตับ ป้องกันโรคภูมิแพ้ ลดความดันโลหิต ลดไขมันในเลือด ป้องกันไขมันอุดตันในเส้นเลือด
  • สารในกลุ่มนิวคลีโอไทด์ (Nucleotide) ออกฤทธิ์บรรเทาอาการเจ็บปวด ป้องกันลิ่มเลือดแข็งตัวในเส้นเลือด ลดความเสี่ยงโรคอัมพฤกษ์ อัมพาต ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อไวรัส
  • สารประกอบเจอมาเนียม (Gemanium) เสริมสร้างภูมิต้านทานของร่างกาย บำรุงประสาท สมอง หัวใจ กระตุ้นระบบไหลเวียนเลือด

นอกจากนี้ยังมีสารสำคัญอื่นๆ ที่มีฤทธิ์ช่วยบำรุงสุขภาพ ต้านการอักเสบ ช่วยยับยั้งและรักษาอาการต่างๆ ของโรคได้มากมาย ซึ่งพบได้ทั้งในดอกเห็ดและสปอร์ แต่ส่วนใหญ่พบในสปอร์ และสปอร์ที่กะเทาะผนังหุ้มจะมีสารสำคัญและฤทธิ์ทางยาดีกว่าสปอร์ที่ไม่กะเทาะผนังหุ้ม โดยในตำรับยาระบุไว้ว่า “เห็ดหลินจือ” นำมาใช้รักษาได้หลายอาการ

40 ประโยชน์ของเห็ดหลินจือ สรรพคุณสมเป็น “ยาอายุวัฒนะ”

  1. ใช้เป็นยาบำรุงร่างกาย
  2. ช่วยทำให้ผิวพรรณเปล่งปลั่ง สีหน้าแจ่มใส
  3. ช่วยบำรุงและรักษาสายตา
  4. ใช้เป็นยาอายุวัฒนะ ช่วยทำให้อายุยืนยาว
  5. ช่วยชะลอแก่ ชะลอวัย
  6. ช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันให้ร่างกายแข็งแรง
  7. ช่วยทำให้กล้ามเนื้อหัวใจแข็งแรงขึ้น ให้พลังชีวิตมากขึ้น
  8. ช่วยส่งเสริมระบบการไหลเวียนของเลือดให้ดียิ่งขึ้น
  9. ช่วยทำให้ความจำดีขึ้น
  10. ช่วยผ่อนคลายระบบประสาทและกล้ามเนื้อ ทำให้นอนหลับได้สนิท
  11. ช่วยทำให้ประสาทสัมผัสต่างๆ ดีขึ้น
  12. ช่วยรักษาและต่อต้านมะเร็งโดยส่งเสริมภูมิคุ้มกัน กระตุ้นให้เม็ดเลือดขาวสร้างสารต้านมะเร็ง
  13. ช่วยแก้พิษจากรังสี คีโม เช่น เม็ดเลือดขาวต่ำจากคีโม ท้องเสียอักเสบจากการฉายรังสี อาการปวดจากพิษบาดแผล
  14. ช่วยลดความดันโลหิตและรักษาโรคความดันโลหิตสูง
  15. ช่วยปรับความดันโลหิตทั้งสูงและต่ำให้สมดุล
  16. ช่วยรักษาโรคเส้นเลือดหัวใจตีบ
  17. ช่วยป้องกันเส้นเลือดในสมองและหัวใจอุดตัน ป้องกันอัมพฤกษ์ อัมพาต
  18. ช่วยลดไขมันในเลือด
  19. ช่วยรักษาและบรรเทาอาการของโรคหมอนรองกระดูกแตกกดทับเส้นประสาทให้ทุเลาลง
  20. ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ช่วยควบคุมอาการเบาหวาน
  21. ช่วยรักษาโรคภูมิแพ้ หอบหืด
  22. ช่วยรักษาโรคประสาท
  23. ช่วยบำรุงตับและรักษาโรคตับ ตับแข็ง ตับอักเสบ
  24. เห็ดหลินจือรักษาโรคไตเรื้อรังบางชนิด โดยช่วยฟื้นฟูสมรรถภาพการทำงานของไตให้ดีขึ้น
  25. ช่วยรักษาโรคลมบ้าหมู
  26. ช่วยแก้อาการอาหารเป็นพิษ
  27. ช่วยรักษาแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้
  28. ช่วยขับปัสสาวะ
  29. ช่วยรักษาและบรรเทาอาการของโรคริดสีดวงทวาร
  30. ช่วยแก้อาการปวดเมื่อยตามร่างกาย ปวดตามข้อ
  31. ช่วยรักษาโรคเกาต์
  32. ช่วยสลายใยแผลเป็นหรือพังผืดหดยืด ทำให้ใยแผลเป็นอ่อนนิ่มและหดตัวเล็กลง
  33. ช่วยยับยั้งเชื้อไวรัสอย่างเช่น ไวรัสเอดส์ อีสุกอีใส งูสวัด
  34. ช่วยรักษาโรคลูปัส อีริทีมาโตซัสทั่วร่าง (SLE) หรือโรคที่เกิดจากภูมิคุ้มกันของร่างกายทำงานผิดปกติ
  35. ช่วยแก้อาการป่วยบนที่สูง เช่น อาการหูอื้อ
  36. ช่วยรักษาโรคที่มีสาเหตุมาจากการขาดออกซิเจน เช่น ถุงลมโป่งพอง หัวใจล้มเหลว เส้นเลือดหัวใจตีบ
  37. ช่วยแก้อาการปวดประจำเดือน
  38. ช่วยแก้ปัญหาภาวะมีบุตรยาก
  39. ช่วยป้องกันการเสื่อมสรรถภาพทางเพศ
  40. เห็ดหลินจือจัดเป็นสเตียรอยด์ธรรมชาติ ซึ่งไม่มีสารพิษหรือผลข้างเคียงเหมือนกับสเตียรอยด์สังเคราะห์

ทั้งนี้การศึกษาของคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เกี่ยวกับพิษวิทยาของเห็ดหลินจือทั้งพิษแบบเฉียบพลันและพิษแบบเรื้อรังพบว่า มีความเป็นพิษต่ำมาก และมีความปลอดภัยสำหรับการใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน เพราะไม่พบผลข้างเคียงหรือสารตกค้างที่ตับหรือไต

เห็ดหลินจือ กับสรรพคุณต้านมะเร็ง

สรรพคุณของเห็ดหลินจือที่วงการแพทย์กล่าวถึงกันมากที่สุดนั่นก็คือ ฤทธิ์ในการต้านมะเร็งและฆ่าเซลล์มะเร็ง เพราะมีงานวิจัยทางการแพทย์ทั้งในและต่างประเทศพบว่า เห็ดหลินจือมีคุณสมบัติในการต่อต้านโรคมะเร็งที่ได้ผลดีเยี่ยม เพราะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของเซลล์เม็ดเลือดขาว เสริมสร้างภูมิคุ้มกันในร่างกายให้สามารถออกฤทธิ์ต่อต้านกับเซลล์มะเร็งในร่างกายได้ เช่น มะเร็งรังไข่ มะเร็งเต้านม มะเร็งมดลูก ฯลฯ ทั้งยังมีฤทธิ์กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันในผู้ป่วยมะเร็งปอด, ผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่ และผู้ป่วยมะเร็งขั้นลุกลาม

แต่ก่อนที่ผู้ป่วยโรคมะเร็งจะตัดสินใจใช้เห็ดหลินจือเป็นยาเสริมนั้น เพื่อความปลอดภัยควรปรึกษาแพทย์ผู้ทำการรักษาหรือแพทย์ผู้ให้เคมีบำบัดก่อนทุกครั้ง เพราะการใช้สมุนไพรรักษามะเร็งร่วมกับการรักษาทางเคมีบำบัดอาจเกิดผลข้างเคียงได้ เช่น ไปลดทอนประสิทธิภาพของยาเคมี ทำให้การรักษาไม่ได้ผลเท่าที่ควรจะเป็น

เห็ดหลินจือ มีผลข้างเคียงไหม ?

แม้มีงานวิจัยพบว่า การทานเห็ดหลินจือไม่มีผลข้างเคียงและไม่มีสารตกค้างที่ตับหรือไต แต่ในบางคนอาจมีอาการแพ้เห็ดได้ สังเกตได้จากเมื่อทานเข้าไปแล้วมีอาการปากแห้ง คอแห้ง และอาจมีอาการคัน ผื่นขึ้น เวียนศีรษะ ปวดศีรษะ ปวดท้อง เลือดกำเดาไหล หากมีอาการเช่นนี้ไม่ควรทานเห็ดหลินจืออีก

“เห็ดหลินจือ” เป็นสมุนไพรที่ซ่อนประโยชน์ไว้มากมายจริงๆ สมกับฉายา “ราชินีแห่งสมุนไพร”